- Mấy năm gần đây, nghề chẻ tăm hương phát triển mạnh mẽ ở xã Hồng Dương(huyện Thanh Oai), mang lại thu nhập đáng kể cho người dân nơi đây. Tuy nghề chẻ tăm hương có mùa vụ quanh năm nhưng vào tháng cuối năm này, không khí làm việc ở làng nghề rất khẩn trương. Mỗi nhà đều nỗ lực để hoàn thành những đơn hàng cuối cùng của năm cũ, chuẩn bị đón Tết Canh Dần.

Lấy công làm lãi

Chạy xe dọc con đường bê tông quanh thôn Ba Dư, đâu đâu cũng bắt gặp đầu mẩu, bọng tre đổ trước cổng mỗi ngôi nhà hay phơi ngoài sân. Ông Nguyễn Văn Sạ, một người dân trong thôn cười: “Cả làng làm nghề chẻ tăm hương nên đi đâu cũng thấy tre, thấy vầu là phải”. Ông Sạ kể, vào đầu những năm 90 nghề tăm hương được truyền bá từ làng nghề Phú Lương Thượng, xã Quảng Phú Cầu của huyện Ứng Hòa. Nam nữ Hồng Dương và Phú Lương Thượng yêu nhau lấy nhau, rồi mang theo nghề chẻ tăm hương về đất Hồng Dương. Ban đầu, một số người dân chỉ mua 10 – 20 kg vầu, nứa về học chẻ rồi bán lại cho thương lái bên Quảng Phú Cầu. Dần dần, khi nhu cầu thu mua tăm hương của thương lái nhiều hơn, nghề chẻ tăm hương bắt đầu phát triển mạnh mẽ ở Hồng Dương. Hai thôn Ba Dư và Phương Nhị là địa phương đi đầu trong việc phát triển nghề chẻ tăm hương.

Hình ( PV Nguyễn Ka )
Một thuận lợi cho việc phát triển nghề chẻ tăm hương ở Hồng Dương là các hộ dân không mất tiền vốn đầu tư (mua tre, vầu, nứa) mà được chủ thầu, thương lái bên Quảng Phú Cầu đánh ô tô, xe công nông chở nguyên liệu sang tận nhà. Sau đó, khi các hộ đã hoàn thành sản phẩm thì thương lái lại đánh xe đến thu mua. Sau khi trừ tiền gốc, thương lái sẽ hoàn trả toàn bộ số tiền lãi cho các hộ dân. Hiện tại, giá vầu nguyên liệu là 2.300 đồng/kg. Khi được chẻ thành tăm thành phẩm, loại tăm nhỏ, dài 30 cm bán được giá cao nhất là 8.200 đồng/kg; loại tăm cỡ trung bình (49cm) bán được giá 6.000 đồng/kg; loại tăm dài nhất 56 cm có giá 4.000 đồng/kg. Như vậy, trừ chi phí nguyên liệu ban đầu thì người chẻ tăm được lãi từ 1.700 – 5.900 đồng/kg. Những người trẻ tuổi mỗi ngày có thể chẻ được 70 kg tăm ướt, hoặc 50 kg tăm khô, người già thì cũng có thể chẻ được 15 – 20 kg/ngày. Vì thế đây cũng là một nguồn thu nhập đáng kể cho người dân.

Đến nay, ngoài Ba Dư, Phương Nhị, nghề chẻ tăm hương đã lan ra khắp 7/7 thôn của xã Hồng Dương. Nhờ đó, đời sống của bà con nhân dân cũng được nâng lên đáng kể. Anh Nguyễn Văn Mạnh, 27 tuổi, thôn Ba Dư cho biết: “Những thanh niên như chúng tôi tranh thủ làm mỗi ngày cũng được 65.000 – 70.000 đồng. Nhờ có nghề chẻ tăm hương mà thôn Ba Dư mới mọc được những ngôi nhà mái bằng khang trang”. Đặc biệt, nghề chẻ tăm hương còn tạo công ăn việc làm cho những lao động già và trẻ em. Trẻ con ở hai thôn Ba Dư, Phương Nhị mới học lớp 3, lớp 4 đã thành thục với con dao và các thao tác chẻ tăm hương, vừa giúp đỡ gia đình vừa có tiền mua đồ dùng học tập. Ông Nguyễn Văn Điển, Phó chủ tịch UBND xã Hồng Dương cho biết: Hồng Dương là một xã thuần nông với trên 50% thu nhập từ nông nghiệp. Tuy nhiên, nếu chỉ làm ruộng đơn thuần thì việc làm giàu của người dân gặp rất nhiều khó khăn. 

Tăm hương sau khi được chà nhẵn, cắt cho đúng kích cỡ sẽ cung cấp cho các cơ sở sản xuất hương trầm, phục vụ cho đời sống tinh thần và ngày lễ, Tết của nhân dân. Ngoài ra, tăm hương còn được xuất khẩu sang Trung Quốc, Ấn Độ và một số nước châu Á, nơi Phật giáo phát triển, nhu cầu thắp hương lễ chùa rất cao. Tăm hương có mùa vụ quanh năm vì nhu cầu của thị trường đối với loại sản phẩm này khá lớn. Tuy nhiên, vào tháng giáp Tết này, không khí làm việc ở các làng nghề chẻ tăm hương lại rất khẩn trương. Mỗi nhà đều cố gắng, tập trung hoàn thành những đơn hàng lớn cuối năm của chủ thầu để lĩnh tiền sắm Tết. Chị Nguyễn Thị Lụa, thôn Phương Nhị cười tươi: “Nhà tôi để dành hai tháng làm hàng cuối năm này đến gần Tết mới lấy tiền, cũng được gần chục triệu. Có khoản tiền này thì chúng tôi có điều kiện sắm Tết đầy đủ hơn và may cho bọn trẻ quần áo mới”.

 

 

Bà Nguyễn Thị Dong, thôn Phương Nhị chia sẻ: “Những ngày đầu mới làm nghề thì phải bỏ toàn bộ tiền vốn ra mua vầu, chi phí chuyên chở… rất tốn kém lại mất công. Bây giờ được chủ thầu hỗ trợ toàn bộ đầu vào, chúng tôi chỉ bỏ công làm lãi nên công việc thuận lợi hơn”. Nhà bà Dong có 3 người, trung bình mỗi tháng gia đình bà thu nhập từ 3 – 4 triệu đồng. Theo bà Dong thì để chẻ tăm hương, trước hết vầu phải được ngâm trong nước 2 – 3 ngày. Sau đó mang ra cạo cật, cạo bụng rồi mới đem chẻ. Tăm càng ngắn chẻ càng lâu và đòi hỏi kỹ thuật cầu kỳ hơn tăm dài. Do đó mà giá bán cũng cao hơn.

Khẩn trương đón Tết